optilete's Journal

Over de aflevering
Nederland is een dichtbevolkt land met weilanden, snelwegen en flatgebouwen. Misschien niet het eerste land waar je aan denkt om heen te gaan om natuur te zien. Maar tussen en in onze steden en dorpen is wel degelijk natuur te vinden: denk bijvoorbeeld aan de Veluwe, of ons Waddengebied. Of dichterbij huis, bijvoorbeeld aan de vlinders in je tuin of de planten tussen je tegels.

Maar het gaat niet goed met onze natuur. De biodiversiteit neemt af, populaties nemen in aantallen af, en de water- en luchtkwaliteit wordt slechter in Nederland.

Vanuit de EU zijn er vorige eeuw richtlijnen in werking gesteld om lidstaten te bewegen beter voor hun natuur te zorgen: de vogel- en habitatrichtlijn. Alleen Nederland blijft al decennia steken in het praktisch uitvoeren van deze richtlijnen, en stelt het ook nog uit. De EU heeft hier nu genoeg van, we moeten nu iets gaan doen om onze natuur te behouden en beschermen.

Waar zijn deze richtlijnen goed voor? Hoe erg is het als onze natuur verdwijnt? En wat is er gebeurd rondom de Natuurherstelwet? In deze aflevering van 100% Europa praten we hierover met Hoogleraar Environmental Governance Raoul Beunen van de Open Universiteit, Sander Turnhout van SoortenNL, en PvdA-Europarlementariër Mohammed Chahim.
https://www.bnr.nl/podcast/100-procent-europa/10548644/9-de-natuur-maakt-geen-sprongen

Op zaterdag 1 juni 2024 was er een excursie van de KNNV (Insectenwerkgroep Utrechtse Heuvelrug) in de Korte Duinen en het Monnikenbos waarbij Paul als gids optrad. Ondanks toch zo’n honderd bezoeken aan dit gebied, lukte het toch om nieuwe soorten te vinden. Dat vind ik ook erg leuk van het zoeken naar insecten, er is altijd weer wat nieuws te ontdekken.

Meer informatie op
https://www.insectenzoeken.nl/excursie-korte-duinen/

[Gepubliceerd 03-03-2023]. In het westen van Jämtland heeft natuurbeschermingsbioloog Fredrik Larsson veel soorten levermossen gevonden, die profiteren van een zeeklimaat. Meestal komen sommige soorten spaarzaam voor, maar hier samen creëren ze een geheel nieuw soort natuur. Een unieke, matvormende levermosgemeenschap. Het meest prominent is de levermosgemeenschap op heuvelachtige dennenmoerassen.

In verband met de zoektocht naar een zeldzaam levermos in het westen van Jämtland ontdekte Fredrik Larsson een aantal bijzondere soorten. Bij nader inzien vormden ze een matvormende levermosgemeenschap. Het doet denken aan wat de Britten noordelijk hepatisch voedsel noemen. Een natuurtype dat wordt gedefinieerd door een gespecialiseerde levermosflora die in Europa een beperkte verspreiding kent in Ierland, de Britse eilanden, de Faeröer en in het meest westelijke Noorwegen. Västra Jämtland staat al lang bekend als een oceanisch landschap met grote overeenkomsten met Zuidwest-Zweden. Dit is onder meer te zien aan de vaatplantenflora met lelietje-van-dalen op natte heidevelden en moerassen, maar ook aan grote hoeveelheden kamvaren in de bossen.

De soort in de levermosgemeenschap is gebogen bladmos, Anastrepta orcadensis, een soort met een oceanische verspreiding en die in het land zeer schaars voorkomt. Meestal komt het voor in geïsoleerde kleine tribunes op blokken of rotswanden in beboste ravijnen en valleien.! Hier vind je ook westelijk vingerkwabmos Kurzia trichoclados, dat karakteristieke en aromatische kussens vormt en een van de zeldzaamste levermossen van Zweden is. Purpurmylia Mylia taylorii, die zeer algemeen voorkomt. Kenmerkend zijn het kleine rifmos Bazzania tricrenata, het grote rifmos Bazzania trilobata en het zenuwplooimos Diplophyllum albicans. Een nieuwe soort voor Jämtland is het knotmos Odontoschisma denudatum. Het zijn vooral bentbladmos en westelijk vingerlobmos die meer uitgesproken oceanische soorten zijn. Dat ze in het westen van Jämtland matvormend zijn en overvloedig voorkomen in gebieden van vierkante kilometer is zeer opmerkelijk. De vochtigheid herbergt ook een paar interessante bladmossen. Het meest opvallend is het schaduwmos Dicranodontium denudatum. Schaduwmos is in het algemeen ongebruikelijk in Jämtland en groeit bij voorkeur altijd in het bos. Westelijk haakmos en golvend zijdemos groeien op natte heide en in het bos. Ook in Zweden hebben deze mossen een duidelijke zuidwestelijke verspreiding.

https://www.britishbryologicalsociety.org.uk/wp-content/uploads/2020/12/Anastrophyllum-donnianum.pdf

https://www.britishbryologicalsociety.org.uk/wp-content/uploads/2020/12/Atlas-of-British-and-Irish-Bryophytes-V1-246.pdf

https://www-britishbryologicalsociety-org-uk.translate.goog/learning/species-finder/anastrophyllum-donnianum/?_x_tr_sl=sv&_x_tr_tl=nl&_x_tr_hl=nl&_x_tr_pto=wapp

https://www-britishbryologicalsociety-org-uk.translate.goog/learning/species-finder/anastrophyllum-donnianum/?_x_tr_sl=sv&_x_tr_tl=nl&_x_tr_hl=nl&_x_tr_pto=wapp

https://www-artdatabanken-se.translate.goog/arter-och-natur/Dagens-natur/prakttrappmossa--latt-att-kanna-igen-men-svar-att-finna/?_x_tr_sl=sv&_x_tr_tl=nl&_x_tr_hl=nl&_x_tr_pto=wapp

https://artfakta-se.translate.goog/taxa/6003745/information?_x_tr_sl=sv&_x_tr_tl=nl&_x_tr_hl=nl&_x_tr_pto=wapp&_x_tr_hist=true

https://www-artdatabanken-se.translate.goog/arter-och-natur/Dagens-natur/ett-okant-levermossamhalle-for-sverige-upptackt-i-vastra-jamtland/?_x_tr_sl=sv&_x_tr_tl=nl&_x_tr_hl=nl&_x_tr_pto=wapp

https://www-artdatabanken-se.translate.goog/arter-och-natur/Dagens-natur/ett-okant-levermossamhalle-for-sverige-upptackt-i-vastra-jamtland/?_x_tr_sl=sv&_x_tr_tl=nl&_x_tr_hl=nl&_x_tr_pto=wapp

We streamen, mailen en chatten er lustig op los. Eén uur videostreamen staat qua energieverbruik gelijk aan een week de koelkast gebruiken, maar toch lijkt ons datagebruik een blinde vlek in discussies rond duurzaamheid, terwijl dit met de opkomst van AI een nog veel grotere vlucht gaat nemen. Hoe kunnen we de voetafdruk van ons dataverbruik terugdringen?

https://npo.nl/start/serie/wat-houdt-ons-tegen/seizoen-3/wat-houdt-ons-tegen_12/afspelen

Ik wil begrijpen wat er aan de hand is met onze geliefde achtertuin. De oorzaak van het watertekort horen. En de gevolgen. Vol enthousiasme en geduld legt Maarten het me keer op keer uit. Tot ik de presterende spons ben die hij ons landschap gunt.

Maarten maakt me duidelijk dat onder de Veluwe het grootste zoetwaterreservoir van Nederland ligt. “Wel tien keer groter dan het IJsselmeer”, zegt hij met de armen gespreid. Ik weet niet goed hoe groot het IJsselmeer is, maar het klinkt wel meer dan iets als ‘duizend keer kleiner dan de Waddenzee’.

https://www.h2owaternetwerk.nl/h2o-podium/blogs/via-de-kraan-verbonden-met-de-veluwe

Niet alleen Nieuwgein heeft bestuivers, in Houten komen ze ook voor. Spot ze allemaal!
https://vlindersinhouten.nl/over-de-vlinderroute/

René de Wilde, Een korte beschrijving van de florarestanten van de Meijerinksmaten en het Westerveld (Wierden); km hokken 233-484, -485 en -486 februari 2024
http://www.fwtwente.nl/h24_meijerinksmaten_westerveld.pdf

Jelle Hofstra, Taraxacum sectie Hamata H. Øllgaard (1983) van onbemeste hooilanden in Twente februari 2024
http://www.fwtwente.nl/h24_taraxacum_hamata.pdf

Piet Bremer, Prov. Overijssel, Wat er na het afgraven van het hoogveen kwam (pdf) mei 2024
http://www.fwtwente.nl/h24_hoogveenontginning.pdf

Felix & Verhees 2024. Natuurlijke uitbreiding van de zuidelijke sikkelsprinkhaan Phaneroptera nana naar Nederland (Orthoptera). NFM 62: 59-62.
https://natuurtijdschriften.nl/pub/1026104/NFM2024062001010.pdf